تابع آلفا | مفاهیم نظری روانکاوی ویلفرد بیون

• ۱ مرداد ۱۳۹۸
• ویلفرد بیون

تابع آلفا ویلفرد بیون

کار ویلفرد بیون در مورد «تابع آلفا» مبتنی بر مفهوم ملانی کلاین از همانندسازی فرافکنانه (Projective Identification) بود. او با نشان دادن این‌که همانندسازی فرافکنانه نه صرفاً فانتزی قدرتمندی در ذهن نوزاد، بلکه همچنین نخستین وسیله‌ی ارتباطی او است، بُعدِ دیگری را به مفهوم همانندسازی فرافکنانه افزود.

بیون برای اولین بار در مقاله‌ای تحت عنوان «نظریه‌ی تفکر» (۱۹۶۲) تابع آلفا را مورد بحث قرار داد، اما این ایده از پیش در کار او شکل گرفته بود و حضور داشت. به عنوان مثال، او در «در باب خودبینی» (۱۹۵۸) بیماری را توصیف کرد که تحلیل‌گر خود را کسی تصور می‌کرد که «نمی‌تواند آن را تحمل کند» («آن» مشخص نشده است). بیون نتیجه می‌گیرد که وسیله‌ی ارتباطی بیمار پیشاکلامی بوده و از طریق همانندسازی فرافکنانه با «اید» ابتدایی به وقوع می‌پیوست، و بیمار اصرار تحلیل‌گر بر کلامی‌سازی را به مثابه حمله‌ای به وسیله‌ی ارتباطی خود تجربه می‌کرد.

بیون در «حمله به پیوندها» (۱۹۵۹) بیماری را توصیف کرد که در خردسالی نمی‌توانست بر ترس خود از مرگ غلبه کند. او خودش را از آن و همزمان از بخشی از شخصیت خود منفصل ساخت، و آن را به مادرش فرافکنی کرد: «یک مادر تفاهم‌آمیز قادر است احساس وحشت را که این نوزاد می‌کوشید از طریق همانندسازی فرافکنانه با آن مقابله کند، تجربه کند و با این حال چشم‌اندازی معتدل را حفظ نماید». نوزاد با فرافکنی هول و هراس خود به مادر، آن را به تجربه‌ی او تبدیل می‌کند و آشفتگی خودش را به او منتقل می‌سازد. این وضعیت در تحلیل تکرار می‌شود. بیون در این مطالعه تأکید کرد که همانندسازی فرافکنانه دارای سویه‌ای واقع‌گرایانه است که می‌تواند واکنش مناسبی را از مادر دریافت کند. اگر این پاسخ روی ندهد، ترس نوزاد از مرگ تقویت می‌شود و نمی‌تواند پردازش شود.

بیون در «نظریه‌ی تفکر» به فرضیه‌ی یک تابع آلفا شکل داد که مادر وقتی همانندسازی فرافکنانه‌ی نوزاد را پردازش می‌کند مورد استفاده قرار می‌دهد، و آن‌چه را که بیون «داده‌های حسی نوظهور» می‌نامد، از جمله داده‌های هیجانی»، یا عناصر بتا، به عناصر آلفا تبدیل می‌کند – ماده‌ی افکار رویا و افکار آگاهانه:

بیون عمداً از ارائه‌ی تعریفی از تابع آلفا طفره رفت، زیرا فقط می‌توانست عناصر آن را استنتاج کند. او اجازه داد درک شود که مطالعه‌ی بیشتری در مورد آن لازم است. به جای ارائه‌ی تعاریف، فرایند را شرح داد و مدل زیر را ارائه کرد:

مفهوم تابع آلفا به رابطه‌ی ظرف/مظروف منجر شد. درونی کردن آن، ساز و برگ اندیشه-تفکر مقدماتی را فراهم می‌کند. پذیرندگی مادر نسبت به همانندسازی فرافکنانه‌ی کودک، عاملی مرکزی در این فرایند است. پذیرندگی او وابسته به آن چیزی است که بیون قابلیت مادر برای خیال‌پروری می‌نامید؛ حالتی رویایی که محتوای آن، عشق برای کودک و پدر او است.

نقص در خیال‌پروری مادرانه یا احساسات افراطی قدرت مطلق و حسادت از جانب نوزاد، می‌تواند موجب تداخل در تابع آلفا و رابطه‌ی ظرف/مظروف شود. تابع آلفا با انتقال از موضع پارانوئید-اسکیزوئید به موضع افسرده‌وار مرتبط –مقارن- است.