وابستگی شدید به دیگران، دفاعی در برابر خصومت به آنهاست.

• ۱ شهریور ۱۴۰۴
• مقالات عمومی

وابستگی شدید به دیگران، دفاعی در برابر خصومت به آنهاست.

عشق و خصومت، دو روی یک سکه‌اند. کسی که ما دوستش داریم و ما را به‌غایت کامیاب می‌کند، همانی است که گاه می‌تواند با نادیده گرفتن و پاسخ ندادن به نیازهای ما به مهرورزی، ما را عمیقاً ناکام بگذارد.

این مهمترین تناقض رابطهٔ عاطفی است، ما خود را در موقعیتی حساس قرار می‌دهیم که «بهره‌مندی» و «آسیب‌پذیری» را تواَمان باهم دارد، به همان نسبت که می‌تواند ما را تسکین دهد، تحمل‌ناپذیرترین آشفتگی‌ها را هم برجای می‌گذارد. همین است که موجب می‌شود اُبژهٔ محبوبی که در زمان‌های کامیابی به او مهر می‌ورزیم، همانی باشد که در زمان‌های ناکامی از او منزجریم.

از این رو، آن کسی که ما را ناکام می‌کند، در ذهن ما می‌تواند هدف شرورترین تهاجمات و تخاصمات قرار گیرد. هرچه نیاز و توجه ما به او بیشتر شود، خصم و رشک ما به او نیز بیشتر می‌شود، چراکه او چیزی دارد که ما برای ادامهٔ حیات عاطفی به آن نیازمندیم. هرچه تمنای ما به او فزونی می‌یابد، بیشتر مایل می‌شویم که او را تحت کنترل و تسلط خود درآوریم و امتناع او ممکن است ما را بیش از پیش حریص کند تا او را به انقیاد درآوریم و مالک ذهن او شویم.

و گاه می‌ترسیم که این تخاصمات و آزارهایی که در ذهن و در ساحت خیال به محبوب‌مان روا می‌داریم، به‌واقع و در دنیای بیرونی نیز متوجه او گردد و او را از بین ببرد یا در کمترین حالت او را رنجیده و آزرده‌خاطر کند، که اگر این اتفاق بیافتد، ممکن است ما را طرد کند، یا از خیر ما بگذرد و دیگر دوست‌مان نداشته باشد.

برای همین است که در یک معنا؛ وابستگی شدید به دیگری، همواره دفاعی در برابر خصومت به اوست. اضطراب ناهشیاری که ناشی از میل بالقوه ویرانگر ما نسبت به اُبژهٔ مطلوب است، ما را وادار می‌کند که همواره در تماسی پیوسته با او باشیم تا مطمئن شویم که نابودی رخ نداده است.

ما سرسختانه به اُبژهٔ محبوب چنگ می‌اندازیم و به او می‌چسبیم تا همواره ردی از صدایش در گوش ما طنین‌انداز شود، گرمای تن‌اش را همواره روی پوست‌مان لمس کنیم، برق چشمانش همواره در دیدرس‌مان باشد. راهی می‌یابیم تا علی‌رغم نیتِ حل‌نشدهٔ ویرانگری، تماس با او را حفظ کنیم.

چسبیدن به اُبژهٔ مطلوب در واقع تلاشی مذبوحانه است برای اطمینان از این که دیگری از خصومت‌های ذهنی ما جان سالم به در برده است. اطمینانی که استمرار رابطه و بقای اُبژهٔ محبوب را تضمین می‌کند.