لغزش فرویدی (Freudian slip) چیست؟
لغزش فرویدی (Freudian slip) چیست؟
«پاراپراکسیس[۱]»، عنوانی تخصصی و فنی برای کنشی ناشیانه یا معیوب است که با این حال چیزی بنیادین دربارهی «خود» عمیقتر ما آشکار میسازد. این مفهوم در بین مردم با عنوان «لغزش فرویدی»[۲] شناخته شده است. مثالهای محبوب فروید عبارتند از جا گذاشتن کلید، فراموش کردن نام شخص، تقه زدن به گلدان، تنه زدن به مردم، خراب کردن یک ارائه با صدای جرینگ جرینگ سکهها در جیب خود هنگامی که فردی دارد صحبت میکند، از دست دادن قطار یا فراموش کردن زمان قرار ملاقات. اینها ممکن است مسائلی بسیار جزئی به نظر برسند، اما گاهی اوقات نگاهی اجمالی به آنچه که در روان فرد اتفاق میافتد در اختیار ما میگذارند. نفرت ناهشیار از کسی، ممکن است خودش را در ناتوانی مکرر از یادآوری نام او نمود بخشد؛ یا ممکن است میلی مخفیانه اما مخاطرهآمیز به پیروزی بر رقیب را با خراب کردن عملکرد حرفهای خود مخفی کنیم.
درمان علاقمند به به شیوهای است که پاراپراکسها موجب دسترسی به اجزاء فعال اما انکارشده از کیستی ما میشوند. چراکه آنها تنها اشتباهاتی صرف نیستند، بلکه به محرک افکار و احساساتی که در اعماق پسزمینهی ذهن ما میچرخند صورت میپذیرند. وقتی به جای «bread»، چنان که ظاهراً میخواستیم بگوییم، میگوییم «bed»، میتواند بسیار مهم باشد – یا «wife» به جای «life». چنین لغزشهایی میتوانتد ما را خاطرخواهتر، خصمانهتر، خودویرانگرتر، جنسیتر یا هراسناکتر از آن چه به طور معمول تمایل داریم تصور کنیم، نشان بدهند. هدف از مطالعهی لغزشهای ما این نیست که مچ ما را بگیرند، بلکه به ما کمک کنند تا اجزای غریبتر و شکنندهتر از آن که هستیم را تشخیص دهیم: اجزایی که محتاج درک و یاری هستند. جزوی از سخاوتمندی انقلابی درمان این است که قصد دارد چیزی مهم را حتی از ظاهراً شرمآورترین ابتذالهای وجود بیاموزد.
این مقاله با عنوان «Freudian slip» در سایت مدرسهی زندگی منتشر شده و توسط تیم تداعی ترجمه شده و در تاریخ ۱۲ تیر۱۳۹۷ در بخش مدرسه روانکاوی وبسایت گروه روانکاوی تداعی منتشر شده است. |
[۱] Parapraxis
[۲] Freudian slip