روانکاوی هنوز زنده و مؤثر است.

• ۲۲ فروردین ۱۳۹۸
• مقالات عمومی

چگونه روانکاوی معاصر به شما در کاهش درد و افزایش رضایت کمک می‌کند

تصویری که بسیاری از افراد نسبت به روانکاوی دارند متعلق به دهه‌ی ۱۹۵۰ یا حتی قبل‌تر از آن است. زمانه تغییر کرده و روانکاوی نیز همین‌طور. در این‌جا برخی ابعادی که روانکاوی معاصر تکامل یافته تا به‌روز و مرتبط باقی بماند و نیز به شما در خلاصی یافتن از علائم هیجانی دردناک، بهبود روابط شخصی، و درک عمیق‌تر از خودتان کمک کند نشان داده‌ایم.

الگوها، نه والدین

روانکاوی معاصر لزوماً بر انجام حفاری باستان‌شناسی در دوران کودکی و تعامل با والدین در طی آن سنین اولیه تمرکز نمی‌کند. البته ممکن است رخدادهای مهمی وجود داشته باشند که در اوایل کودکی به وقوع پیوسته‌اند، و هنگامی که مطرح شوند مورد بررسی قرار می‌گیرند، اما تمرکز اصلی بر حال حاضر است.

شما و تحلیل‌گر با هم به دنبال الگوهایی در روابط کنونی و در محل کار یا در محل تحصیل می‌گردید که به ناخشنودی، ترس، ناامیدی، کاهش استفاده از پتانسیل‌ها و درد هیجانی منجر می‌شوند.

ممکن است الگوهایی نیز وجود داشته باشند که از آن‌ها آگاه هستید و همچنین ممکن است الگوهایی به‌ویژه در ابتدا وجود داشته باشند که از آگاهی خارج هستند (ناهشیار). هدف، کند و کاو در افکار، احساس‌ها و اعمال است تا الگوها را بتوان شناسایی و سپس درک کرد. همچنان‌که این الگوها درک می‌شوند، شما آزادتر می‌شوید تا دست به انتخاب‌هایی بزنید که باعث افزایش لذت در روابط بینافردی و افزایش رضایت در کار یا محل تحصیل می‌شوند.

مثال:

«تونیا» به خاطر یک دهه نگرانی مداوم و شدید به خاطر این‌که عملکرد وی در محل کار چگونه توسط ناظر «ارزیابی» خواهد شد، به دنبال کمک بود. امیدها و نگرانی‌های او با هر پیچ و تاب اظهار نظرهای ناظرش بالا و پایین می‌رفتند. او آگاه بود که در تمام مدت تحصیلش همان نگرانی‌ها و ترس‌ها را داشته است.

در همان حال که این الگوی دردناک بررسی می‌شد، تونیا به این نتیجه رسید که او تا حد زیادی ناهشیار این ایده‌ی نگران‌کننده را داشته است که شخص خوبی نیست و دیگران واقعاً دوستش ندارند. نگرانی اساسی او این بود که اگر در تمام امتحان‌های دانشگاه و در تمام پروژه‌های کاری «الف» نگیرد، مردم او را دوست نخواهند داشت، او را جالب توجه نخواهند یافت، یا نخواهند خواست که با او باشند.

همچنان‌که تونیا از آن الگو بیشتر آگاه می‌شد و در همان حال که موتور محرک این الگو بررسی و بهتر درک می‌شد، او قادر بود کم کم خودش را دوست داشته باشد و شروع به برقراری ارتباط با دیگران کند. استرس بی‌امانی که او در محل کار احساس کرده بود کاهش یافت و او برای اولین بار در زندگی‌اش با یک نفر «قرار» عاطفی گذاشت.

روان‌درمانی یا روانکاوی؟

جنبه‌ی متمایز کار در رویکرد روانکاوانه، تمرکز بر کاوش اندیشه‌ها، احساس‌ها و اعمال در جست‌جوی الگوها و معانی هیجانی آن الگوهاست. فراوانی جلسات می‌تواند از هفته‌ای یک بار تا چند بار در هفته متفاوت باشد. هیچ خط منقسم دقیقی بین روان‌درمانی و روانکاوی بر اساس فراوانی جلسات وجود ندارد. روانکاوی بر اساس هنجارها عمل نمی‌کند و قصد ندارد فرد را سازگار با یک وضعیت کند، اینجا می‌تواند وجه تمایز روانکاوی با رواندرمانی مبتنی بر هنجار باشد.

تحلیل‌گران فعال

آن ایام گذشته است که تحلیل‌گر ساکت و صامت بود، در روانکاوی معاصر تحلیل‌گران درست مانند افرادی که با آن‌ها کار می‌کنند انسان هستند. گرما، جدیت و شوخ‌طبعی آن‌ها دیگر پنهان نیست. با وجود این همچنان «سکوت» بخش مهمی از جلسات روانکاوی است. سکوتی که فعالانه است و نه منفعلانه.

کاناپه: بلی یا خیر

طراحی‌ها در نیویورکر و نشریات دیگر همیشه بیمار تحلیلی را دراز کِش روی کاناپه به تصویر می‌کشند. بر خلاف آن طراحی‌ها و برخلاف تصور رایج، استفاده از کاناپه ضروری نیست. نکته‌ی تعیین‌کننده در مورد استفاده از کاناپه این است که آیا حواسپرتی فرد در هنگام تفکر و صحبت راجع به زندگی هیجانی‌اش را کاهش می‌دهد یا نه. برای برخی افراد استفاده از کاناپه از این نظر سودمند است، در حالی که برای دیگران نشستن بر صندلی مفیدترین روش است. هیچ جواب «درستی» وجود ندارد. یا به بیان متفاوت، جواب درست جوابی است که برای هر فرد بهتر از همه کار کند.

چه چیزی در روانکاوی معاصر بی‌تغییر باقی مانده است.

جنبه‌های دیگر روانکاوی در طول زمان بی‌تغییر باقی مانده‌اند.

• تحلیل‌گران سعی دارند به مردم کمک کنند تا لذت و رضایت بیشتری را در روابط و کار بینافردی خود به دست آورند.
• روانکاوان احترام عمیقی برای هر شخص به عنوان فردی منحصر به فرد دارند.
• هدف این است که هم توانایی فرد برای ارتباط خوب با دیگران افزایش یابد و هم بتواند شخصیت مجزای خودش را داشته باشد.

روانکاوی معاصر همچنان به تغییر و تطور خود ادامه می‌دهد، همچنان‌که می‌کوشد تا به مردم کمک کند که رنج درونی خود را در دنیای مدرن و پرتب‌وتاب امروز کاهش دهند.