۱۰ نقل قول معروف که به اشتباه به زیگموند فروید نسبت داده میشود.
زیگموند فروید به خاطر تک-جملههایش مشهور است، اما بسیاری از این نقل قولها به اشتباه به او نسبت داده شده است. از جمله چند جملهی مشهور!
در اینجا ۱۰ مورد از این نقلقولها را میخوانید که بنیانگذار روانکاوی هرگز نگفته است.
۱) فروید کجا گفته: «سپری کردن زمان با گربهها هرگز تلف کردن وقت نیست»؟
اگرچه که این نقل قول به طور گسترده در وبسایتهای مخصوص نقلقول به فروید نسبت داده میشود، ولی هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که وی چنین جملهای گفته باشد. اگرچه او در نامهای به دوست خود آرنولد زویگ[۱] نوشته بود: «من، همانطور که میدانی، گربهها را دوست ندارم».
او بیشتر سگدوست بود.
۲) فروید کجا گفته: «گاهی اوقات یک سیگار فقط یک سیگار است»؟
این نقل قول شاید مشهورترین جملهی منسوب به فروید است، با وجود این، هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که فروید این جمله را گفته یا نوشته باشد.
همچنین بعید است که او چنین اظهارنظری کند، چراکه مفهوم این جمله متضاد با یکی از یافتههای اصلی او ]دربارهی معناداری تمام اعمال، حتی اعمال به نظر تصادفی[ است. او مینویسد:
«این چیزهای کوچک، اعمال اشتباه، سیمپتومها یا اعمال تصادفی، آنقدرها بیمعنا نیستند که مردم، با نوعی نادیدهانگاری عامدانه، تصور میکنند. آنها همواره معنایی دارند، که غالباً به سهولت و اطمینان در بافتی که در آن اتفاق میافتند قابل تعبیر هستند. اسرار خصوصی یک انسان، به کمک آنها افشا میشوند».
به عبارت دیگر: یک سیگار هرگز فقط یک سیگار نیست!
۳) فروید کجا دربارهی ایرلندیها گفته: «این تنها نژادی است که روانکاوی برای آنها ابداً فایدهای ندارد»؟
این اظهارات در فیلم «جدامانده[۲]» به فروید نسبت داده شده است. با وجود این، هیچ مدرکی وجود ندارد که فروید این جمله را گفته یا نوشته باشد.
در واقع، به نظر میرسد که روانکاوی در کشورهایی که جمعیت زیادی از کاتولیکها دارند، و آنهایی که تاریخچهای از ظلم مستعمراتی یا دیکتاتوری دارند، محبوب و مورد توجه است. ]لازم به ذکر است که[ روانکاوی در ایرلند پررونق است.
۴) فروید کجا گفته: «ذهن چیزی شبیه به کوه یخ است. با یک هفتم از حجم آن روی آب شناور است»؟
مدل فروید از ذهن غالباً با کوه یخ مقایسه میشود، اما خود او هرگز چنین قیاسی را استفاده نکرده است.
در واقع، چنین قیاسی میتواند بسیار گمراه کننده باشد. این درست است که فروید تصور میکرد که بیشتر فرایندهای ذهنی «زیر آستانه» اتفاق میافتند، اما مدل کوه یخ پویایی ماهیت ناهشیار فرویدی را نادیده میگیرد.
۵) فروید کجا گفته: «ترس از تسلیحات نشانهی نارسایی در بلوغ جنسی و عاطفی است»؟
این نقل قول به ویژه در بین مخالفان کنترل اسلحه رایج است، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که فروید چنین چیزی گفته باشد.
یکی از اصول روانکاوی این است که نمادها معنای ثابتی ندارند، بنابراین بعید است که این جمله معتبر باشد.
با وجود این، محبوبیت این نقل قولِ اشتباه در بین جمعیت مردان، نیاز به تأمل روانکاوانه دارد. ما در کنفرانس سال ۲۰۱۸ با عنوان «فالوس شکننده[۳]»، این موضوعها را بررسی کردیم.
۶) فروید کجا گفته: «نظاره کردن گلها آرامبخش است. آنها نه هیجانی دارند و نه تعارضی»؟
قطع به یقین فروید از نظاره کردن گلها لذت میبرده است، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که او چنین جملهای گفته باشد.
۷) فروید کجا گفته: «هرجا که میروم، شاعری را مییابم که پیش از من در آنجا بوده است»؟
چه نقل قول دلخواهی! اما سندی وجود ندارد که فروید چنین چیزی را گفته یا نوشته باشد.
این نقل قول احتمالاً تحریف یک نقل دیگر از فروید است: «شاعران و فیلسوفانِ پیش از من ناهشیار را کشف کردهاند. چیزی که من کشف کردم یک روش علمی بود که با اتکا به آن میتوان ناهشیار را مورد مطالعه قرار داد». متاسفانه هیچ منبع مستقیمی برای این نقل قول نیز وجود ندارد. این نقل قول نخستین بار در مقالهای که در سال ۱۹۴۰ توسط فیلیپ آر. لرمان[۴] نوشته شده بود دیده شده است.
با وجود این، بر اساس آنچه ما دربارهی عشق فروید به ادبیات میدانیم، عجیب نیست اگر او چنین جملهای گفته باشد.
۸) فروید کجا گفته: «از صمیم قلب میتوانم گشتاپو را به هر کسی توصیه کنم»؟
روایتی وجود دارد که نازیها فروید را مجبور کردهاند سندی را امضا کند که بیان میکرد نازیها با او به «احترام و توجه» رفتار کردهاند. بر اساس این روایت، فروید در زیر امضای خود افزوده است: «از صمیم قلب میتوانم گشتاپو را به هرکسی توصیه کنم».
این سند بعدها توسط پژوهشگران پیدا شد و حاوی چنین جملهای نبود.
۹) فروید کجا گفته: «از آسیبپذیریهای شما، توانمندی به وجود خواهد آمد»؟
این نقل قول شاید یکی از برانگیزانندهترین نقلقولهایی باشد که به اشتباه به فروید نسبت داده شده است، هیچ مدرکی وجود ندارد که فروید چنین چیزی را گفته باشد.
فروید به احتمال زیاد از تنزل اندیشههای خود به چنین سخن ترحمآمیزی حذر میکرد، اما شاید در اینجا خوانشی فرویدی وجود دارد. کلمهی «آسیبپذیری[۵]» از کلمهی لاتین «vulnus» میآید که به معنای «زخم» است، که فروید میتوانست آن را به عقدهی اختگی مرتبط کند.
۱۰) فروید کجا گفته: «تمدن از آنجایی آغاز شد که فردی خشمگین، به جای سنگ «کلمه» پرتاب کرد»؟
این نقل قول یکی از جملههای گمراهکننده است، چراکه فروید بهواقع جملهای شبیه به این گفته است، اما او از نویسندهای دیگر نقل میکند. فروید مینویسد: «همانطور که یک نویسندهای انگلیسی شوخطبعانه اظهار داشته است؛ واضع تمدن، مردی است که برای اولینبار به جای نیزه، به سمت دشمناش کلمه پرتاب کرد».
آن نویسندهی انگلیسی شوخطبع، جان هاگلینگز جکسونِ[۶] عصبشناس بود.
این مقاله با عنوان «۱۰ Quotes Wrongly Attributed to Sigmund Freud» در وبسایت موزهی فروید منتشر شده و توسط «تیم ترجمهی مجلهی تداعی» ترجمه و در تاریخ ۷ فروردین ۱۳۹۹ منتشر شده است. |
[۱] Arnold Zweig
[۲] The Departed
[۳] The Fragile Phallus
[۴] Philip R. Lehrman
[۵] vulnerability
[۶] John Hughlings Jackson