تفسیر رؤیا در روانکاوی معاصر | بخش اول

تفسیر رؤیا در روانکاوی معاصر | بخش اول

• ۶ آذر ۱۴۰۰
• تحلیل رؤیا, مختص اعضای ویژه

بخور، شکر کن، رؤیا ببین: استفاده‌ی روانکاوی معاصر از رؤیاها

مقدمه: تمرکز این ارائه‌ی کوتاه روی رؤیاها به مثابه راهی برای باز کردن یک فضای بازی نمادین[۱] است. سوفی با این درخواست وارد درمان شد که خیلی سریع رشد کند، روابط صمیمانه‌ی سالم برقرار کند و ازدواج کند، چیزی که بعدها ما آن را درخواست «فست فودی» نام‌گذاری کردیم. او در شروع درمان بارها و بارها سراسیمه و با استیصال می‌پرسید که: «چه‌کار باید بکنم؟ آیا راهی هست که زودتر به نتیجه برسم؟». او از من درخواست می‌کرد که به‌مانند یک مادر همه‌کارتوان او را تغذیه کنم، مادری که همه‌چیز را از گذشته، حال و آینده‌ی او می‌داند. تمرکز اصلی ما روی این درخواست و در عین حال «ناامیدی» و «گرسنگی» او بود. برای فهم او و نیز استفاده از زبان نمادین یا بازی با «غذا» امکان محدودی وجود داشت و سوفی بلادرنگ هرچه را که در اختیارش قرار می‌گرفت می‌بلعید. استفاده از غذا به عنوان یک استعاره اولین تسهیل‌کننده‌ی فضای بازی در ارتباط ما بود. من چهار رؤیا را ارائه خواهم داد که در بازه‌های مختلف درمان سوفی، نه تنها به او یاری رساند تا از تفکر عینی به تفکر سیال و نمادین برسد، بلکه به او کمک کرد تا مالک ذهن و سوژگی خود باشد و بتواند «آشپزخانه‌ی خودش را داشته باشد و غذای خودش را بپزد»، تا جایی که حتی درمانگرش را هم تغذیه کند.

***

«سلام، من سوفی هستم، ۳۴ سال دارم و هیچ‌چیزی در مورد تحلیل نمی‌دونم، فقط این رو می‌دونم که می‌خوام با یه درمانگر زن که ازدواج شادی داره کار کنم». پیامی که روی پیغام‌گیر افتاده بود کوتاه و حاوی موضوع مهمی بود. در جلسه‌ی اول؛ سوفی کت و دامن رسمی محیط کار پوشیده بود و ناخن‌هایش را به رنگ قرمز روشن لاک زده بود. متوجه شدم که او تاجر موفقی است که به خاطر مردی که با او ازدواج کرده به نیویورک مهاجرت کرده است. در واقع او خود این اولتیماتوم را به همسرش داده بود که صرفاً زمانی به یک شهر بزرگ مهاجرت می‌کند که بخواهد با او ازدواج کند. زندگی با شوهرش برای او بسیار تنش‌زا بود و سوفی به این دلیل به درمان روی آورد که من به او کمک کنم تا هرجور شده زندگی مشترک‌شان را حفظ کند. وقتی از او پرسیدم که چرا با این مرد ازدواج کرده، او به خشکی پاسخ داد: “Hu gam yafe vegam ofe” این یک جمله‌ی معروف عبری است‌ از یک آگهی مربوط به مخلوط کیک فوری که کیک‌هایی می‌پزد که خیلی شبیه به کیک خانگی هستند. معنای ضمنی این کلمات این‌طور می‌شود: «خوش‌تیپه و همچنین می‌تونه بپزه». سپس توضیح داد که: «خوش‌تیپه، پولداره و می‌دونه که چطور پرواز کنه، درست شبیه برادر بزرگترم»، سپس اضافه کرد که: «مرد مناسبی برای ازدواجه». در گفتگوی ما ناخواسته استعاره‌هایی درباره‌ی غذا وارد شدند که از قضا استعاره‌های بسیار مهمی بودند: فست فود، غذای جاافتاده[۲]، و هله‌هوله[۳]. سوفی گرسنه بود، برای همین درست شبیهِ پخت یک کیک آماده، ازدواج حاضر آماده کرده بود.