چهار اصل بیون در کارکرد ذهنی | تامس آگدن

• ۲۹ مرداد ۱۴۰۴
• تامس آگدن, مختص اعضای ویژه, ویلفرد بیون

چهار اصل بیون در کارکرد ذهنی

دستاورد تمام‌عمر بیون به‌عنوان یک نظریه‌پرداز روان‌کاوانه، صورت‌بندی نظریه‌ای دربارهٔ تفکر بود. در گستره‌ای نزدیک به چهار دهه، تقریباً تمام مقالات، کتاب‌ها، سخنرانی‌ها، سمینارهای بالینی و یادداشت‌های شخصی‌اش (آنچه خود «تأملات» می‌نامید) کوششی‌ست برای بسط بُعد یا بُعدهایی از آن نظریهٔ تفکر. بیون برای دریافت ماهیت تفکر و پیامدهای آن، با استعاره‌ها (مدل‌های) گوناگونی آزمون و تجربه کرد. مهم‌ترین استعاره‌هایی که با آن‌ها کار کرد عبارت‌اند از: ایدهٔ تعامل «گروه کاری[۱]» و «گروه‌های فرض بنیادین[۲]»؛ فهم بین‌سوژه‌ای از همانندسازی فرافکنانه؛ نظریهٔ کارکرد آلفا؛ مفهوم ظرف و مظروف؛ نظریهٔ پیوندهای L،  Hو K و «حملات بر پیوند[۳]»؛ مفهوم «دید دوچشمی[۴]»؛ «شبکه[۵]»؛ دگردیسی‌های روانی؛ و مفهوم «O».

با گستره‌ای به وسعت پیکرهٔ آثار بیون، شایسته می‌دانم با کمترین واژه‌ها آنچه را به‌مثابهٔ اصول بنیادین جاری در سراسر آن آثار درمی‌یابم، بازگو کنم. بیون (۱۹۶۲/۱۹۷۵ج) نیز با همین روحیه گفته است: «فضیلت روان‌کاوانه در تعداد نظریه‌هایی که یک تحلیل‌گر می‌تواند از آنها بهره ببرد نیست، بلکه در حداقل نظریه‌هایی است که با آن‌ها می‌تواند با هر وضعیت پیش‌بینی‌پذیری روبه‌رو شود» (ص. ۸۸). بر این اساس، به بیان فشردهٔ آنچه آن را «چهار اصل کارکرد ذهنی» می‌دانم آغاز می‌کنم که به باورم هستهٔ نظریهٔ تفکر بیون را می‌سازد. این ایده‌ها به‌منزلهٔ نقطه‌های عزیمت برای تفکر دربارهٔ نظریهٔ تفکر بیون عرضه می‌شوند، و ضرورتاً ایستگاه پایانی نیستند.

پس از آن‌که در گسترهٔ یک پاراگراف برداشت خود از چهار اصل کارکرد ذهنی بیون را عرضه کردم، به بحثی مبسوط‌تر دربارهٔ هر یک از اصول پیشنهادی خواهم پرداخت. سرانجام، یکی از سمینارهای بالینی بیون را از نزدیک بررسی خواهم کرد تا نشان دهم که چگونه تفکر بالینی او از نظریهٔ تفکرش تغذیه می‌شود.