ایگو چیست؟

ایگو چیست؟

• ۱۸ اسفند ۱۴۰۰
• دانشنامه, مختص اعضای ویژه

ایگو | Ego

عاملیتی که دومین نظریه دستگاه ذهنی فروید میان آن و اید و سوپرایگو تمایز قائل می‌شود.

به لحاظ توپوگرافیک، ایگو به همان اندازه که تابع مطالبات اید است تابع فرمان‌های سوپرایگو و تقاضاهای واقعیت بیرونی نیز هست. با وجودی که نقش میانجی به آن اختصاص داده شده، و به‌طورکلی مسئول علایق شخص است، خودمختاری آن مؤکداً نسبی است.

از دیدگاه پویشی، ایگو بیشتر از همه تجلی قطب دفاعی شخصیت در تعارض نوروتیک است؛ ایگو مجموعه‌ای از مکانیزم‌های دفاعی را به کار می‌گیرد که به‌واسطه ادراک یک اثر نامطلوب (نشانه اضطراب) برانگیخته شده است.

از دیدگاه اقتصادی، ایگو به‌عنوان عامل «پیونددهنده» در فرایندهای روانی ظاهر می‌شود؛ با وجود این در عملیات‌های دفاعی، تلاش‌های آن برای پیوند دادن انرژی غریزی توسط فرایند اولیه تضعیف می‌شوند و این تلاش‌ها جنبه‌ای تکانشی، تکراری و غیرواقع‌گرایانه به خود می‌گیرند.

و اما در ارتباط با پیدایش ایگو، نظریه روانکاوی در صدد توضیح این امر در دو سطح نسبتاً مجزا است. بر اساس توضیح نخست، ایگو یک عاملیت سازشی است که در تماس با واقعیت بیرونی خود را از اید افتراق می‌دهد. از سوی دیگر، ایگو به‌عنوان محصول همانندسازی‌های که، درون شخصیت، در شکل‌گیری یک اُبژه‌ی عشق که اید بر آن سرمایه‌گذاری روانی کرده است، به اوج می‌رسند نیز توصیف شده است.

در چارچوب اولین نظریه دستگاه ذهنی، ایگو فراتر از پیش قراولان سیستم پیش‌آگاه-هشیار گسترش می‌یابد چراکه عملیات‌های دفاعی آن عمدتاً ناهشیار هستند.

ازنقطه‌نظر رشد تاریخی، مفهوم توپوگرافی ایگو به‌عنوان نسخه نهایی اندیشه‌ای پدیدار می‌شود که از همان ابتدا همواره توجه فروید را به خود جلب کرده بود.